น้ำมันหอมระเหย (Essential oil) คือน้ำมันที่เป็นผลจากการสกัดมาจากพืชสมุนไพร ดอกไม้ ผลไม้นานาชนิด อาจสกัดมาจาก ดอก ใบ ผล ก้าน เปลือก ส่วนไหนของพืชก็ได้ วิธีที่นิยมคือการสกัดโดยใช้วิธีการกลั่นด้วยไอน้ำ และการใช้สารเคมีเป็นตัวช่วยกลั่นแยกสารที่เป็นน้ำมันหอมระเหยที่แท้จริงออกมา เป็นสารสกัดที่มีกลิ่นหอมเฉพาะตัวของพืชนั้นๆ มักนิยมใช้ในการดูแลสุขภาพและสกินแคร์ แต่ก็มีข้อดีและข้อเสียที่ควรพิจารณาดังนี้:
ข้อดีของ Essential Oil:
- การใช้ในการผ่อนคลายและลดความเครียด: น้ำมันหอมระเหยหลายชนิดมีสมบัติที่ช่วยในการผ่อนคลายจิตใจและร่างกาย เช่น คาโมมายด์, ลาเวนเดอร์ ฯลฯ
- คุณสมบัติฆ่าเชื้อโรค: บางน้ำมันหอมระเหยมีสมบัติทางฆ่าเชื้อโรค เช่น ออริกาโน่, เปปเปอร์มิ้นท์, ยูคาลิปตัส ฯลฯ สามารถช่วยในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียหรือจุลินทรีย์ที่เป็นสาเหตุของโรคต่างๆ
- การใช้เพื่อความสวยงามและสุขภาพผิว: น้ำมันหอมระเหยบางชนิดเป็นส่วนผสมที่นิยมในผลิตภัณฑ์ดูแลผิว เช่น โรสแมรี่, ทรีที (Tea Tree Oil)
ข้อเสียของ Essential Oil:
- การเกิดปฏิกิริยาแพ้: บางครั้งการใช้น้ำมันหอมระเหยอาจทำให้ผิวแพ้แสบหรือเกิดปฏิกิริยาแพ้กับสารสกัดที่อยู่ในน้ำมัน
- ความเข้มข้น: น้ำมันหอมระเหยเป็นสารที่มีความเข้มข้นมาก การใช้โดยตรงบนผิวหนังโดยไม่ผสมกับสารอื่นๆ อาจทำให้เกิดการระคายเคืองหรือเผ็ดร้อนบนผิว
- ความเสี่ยงของสารกัดกร่อน: บางน้ำมันหอมระเหยมีความเป็นกรดสูงที่อาจทำให้เกิดการกัดกร่อนบนผิวหนัง เช่น น้ำมันหอมระเหยจากส้ม, มะนาว
การใช้น้ำมันหอมระเหยควรพิจารณาอย่างรอบคอบ และทดลองการใช้ในพื้นที่เล็กน้อยก่อนการนำมาใช้ทั้งหมด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาหรืออาการแพ้บนผิวหนังของคุณ.
กระบวนการการทำงานของน้ำมันหอมระเหย
น้ำมันหอมระเหยสารมารถออกฤทธิ์ผ่านการซึมเข้าผิวหนัง ผ่านเข้าไปทำปฎิกิริยาทางเคมีกับฮอร์โมน หรือเอนไซม์ต่างๆ ในร่างกายที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการความรู้สึกนึกคิด ออกฤทธิ์ผ่านการสูดดมไปกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารเคมีออกมา เช่น น้ำมันหอมระเหยกลิ่นแคลรีเซจ และกลิ่นเกรพฟรุต จะช่วยกระตุ้นให้สมองหลั่งสารสื่อประสาทกลุ่มเรียกว่า Enkephalins, Serotonin, Endorphins ออกมาช่วยลดความเจ็บปวดได้ ช่วยให้ผ่อนคลาย และสงบลงได้
เนื้อหาบางส่วน: เอกสารอ้างอิง
–นันท์ชนก เปียแก้ว และคณะ (2558) ผลของการสูดดมน้ำมันลาเวนเดอร์ที่มีต่อการลดความเครียด และคลื่นสมองของหญิงวัยรุ่น, วารสารวิทยาศาสตร์การกีฬาและสุขภาพ;16(2)
-ลลิตา วีระเสถียร (2541) การบำบัดด้วยความหอม. ศรีนครินทรวิโรฒเภสัชสาร, 2541;13(1):52-57